مصطفی رنجبر شیرازی، کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور در گفتگو با روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی همدان، در رابطه با تأثیر برگزاری جشنواره کتابخوانی رضوی در ارتقاء فرهنگ مطالعه، اظهار داشت: امروز فضای مجازی، رسانه ملی و تنوع کانال های آن به ویژه شبکه های تلویزیونی فارسی زبان، غیرفارسی زبان، رادیو و تنوع ارائه مطالب در آن و موبایل در خدمت ارتقاء علم و اندیشه بشر است.

کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور هر اقدامی را در جهت روی آوردن به کتاب و کتابخوانی حائز اهمیت دانست و گفت: برگزاری جشنواره ها و مسابقات متنوع کتابخوانی باعث ارتقاء سرانه مطالعه جامعه ایرانی اسلامی خواهد شد.

وی با تأکید بر لزوم برنامه ریزی برای ترویج کتابخوانی با اتکا به روش های جدید برای جذب افراد در سنین مختلف گفت: باید به آرامی فرهنگ مطالعه را بازیابی و ساماندهی کرد و جامعه انسانی را از گرفتاری به ابزار و لوازم روز، به کتاب و کتابخوانی سوق داد. امام صادق (ع) می فرمایند «هر آنچه در ذهن حفظ شود، در جایگاه مغز نخواهد ماند و به زودی فرار می کند، اما آنچه نوشته شود، ماندگار است و آنچه در حافظه است، قرار است».

کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور، تصریح کرد: مهم ترین ابزار لازم در توسعه اندیشه و ارتقای دانش بشری کتاب و کتابخوانی است و برگزاری جشنواره های کتابخوانی رضوی در این رابطه بسیار اثرگذار خواهد بود.

رنجبرشیرازی، با بیان اینکه خانواده اصلی ترین رکن در شکل گیری فرهنگ افراد است، گفت: ایجاد کتابخانه ها در نزدیکی مناطق مسکونی، نظیر پارک ها، برج ها و... بسیار ضروری است. وسایل ارتباط جمعی نیز نقش فوق العاده ای در هدایت مردم به امر مطالعه خواهند داشت. دولت، وزرا، مسئولان و مدیران می توانند تصمیم بگیرند که در مجموعه اداری خود کتاب را به عنوان یک عنصر اساسی برای ارتقاء جامعه انسانی برجسته کرده و به این وسیله در جلب توجه کارکنان به این مقوله تلاش کنند.

وی اضافه کرد: می توان فضاهای متنوع و مناسبی برای تشویق به مطالعه، در سازمان ها ایجاد کرد. متروها و اتوبوس ها نیز فضای مناسبی برای ترویج و تبلیغ فرهنگ مطالعه در جامعه هستند که نصب ال سی دی های متنوع و پخش پیام های ارزشی با موضوع کتاب، می تواند در این زمینه مؤثر باشد. برخی تصور می کنند که چنین مکان هایی برای مطالعه مناسب نیست درحالی که با نصب و آویز صفحاتی از بهترین مطالب، می توان مردم را مشغول به مطالعه کرد، چیزی که در کشور ژاپن اهتمام فوق العاده ای به آن شده و اثرات آن را در دنیا می بینیم.

وی با تأکید بر اهمیت برگزاری مسابقات علمی در تقویت روح کتابخوانی در میان دانش آموزان، دانشجویان و اساتید گفت: با فرهنگ غیر نوشتاری می توانیم، کودکان را آرام آرام به سمت فرهنگ نوشتاری سوق دهیم، چراکه آن میوه و ثمره تفکر است. قلم هیچ گاه به حرکت درنمی آید تا مفهومی بنویسد مگر قوه عاقله و تفکر فعال شود، پس باید فرهنگ نوشتاری را گسترش داد.

وی تشویق دانش‎آموزان به کتابخوانی را از طریق اهدای کتاب مهم دانست و افزود: می توان دانش آموزان را ترغیب به ارائه خلاصه کتاب کرد و در قبال آن کتاب جایزه داد. همچنین سفرهای علمی برای دانش آموزان بسیار حائز اهمیت است؛ سفرهای تفریحی و اجرای مسابقه کتابخوانی با هدف ارائه بهترین برداشت از متن کتاب و معرفی برنده مسابقه به عنوان کوه نورد کتابخوان می تواند موردتوجه باشد. به هرحال راه های متنوعی را برای بالابردن سرانه مطالعه باید بکار گرفت.

وی در خصوص تأثیر مسابقات کتابخوانی از آثار اهل بیت (علیهماالسلام) بر غنی کردن فرهنگ اسلامی اظهار داشت: گاهی به مواد خوراکی شیرینی اضافه می کنیم که شیرینی کاذب بوده و باعث بیماری می شود و سلامتی را به خطر می اندازد؛ اما برخی شیرینی ها مانند عسل، خرما و شیره انگور اصالت دارند و سیستم متابولیسم بدن را تنظیم می کنند؛ باید گفت کلمات اهل بیت (علیهماالسلام) از عسل نیز شیرین تر هستند. پیامبر گرامی اسلام (صلوات الله علیه و آله و سلم) می فرمایند «دو شیء گران بها در میان امتم بر جای گذاشتم که عبارت است از کتاب و اهل بیتم»؛ این یعنی ایشان اساس مبانی معرفتی و کمال سعادت بشر را در این دو آورده است.

وی تصریح کرد: متأسفانه اکنون فضای مجازی فکر و اندیشه تمام افراد را مورد هدف قرار داده و غذای غیر مرتبط فکری به اندیشه کودکان تزریق می شود که موجب از بین بردن آرامش در مغز آن ها شده و این خطر بزرگی است. اگر آثار اهل بیت (علیهماالسلام) در کتاب و کتابخوانی جایی پیدا کند، اثربخشی بسیار بالایی در تأمین امنیت روانی، اندیشه و نیز رشد سرانه مطالعه به دنبال خواهد داشت.

وی با اشاره به نقش فرهنگ و سبک زندگی اسلامی در زندگی امروزی گفت: دو سبک در زندگی قابل توجه است؛ سبک مبتنی بر نگاه جهان بینی مادی و نگاه جهان بینی الهی؛ اگر فردی بخواهد زندگی موفقی داشته باشد باید سه سبک را در جهان بینی الهی موردتوجه قرار دهد. نخست، هر آنچه انجام می دهد با اعتقاد به خدای یگانه باشد؛ دوم، با اعتقاد به زندگی ابدی و حیات جاویدان و اینکه عزت، اقتدار و نهایت هر انسان در آخرت محاسبه می شود، زندگی خود را تعریف کند و سوم با اعتقاد به بعثت پیامبران و اینکه آن ها سفیران هدایت از سوی خداوند بر روی زمین هستند، زندگی کند. امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرماید: «این دنیا زمان موقتی است برای رسیدن به آخرت که دار و قرار است». اهل بصیرت کسی است که در تاریکی دنیا کاملاً با چشم باز حرکت می کند و می داند خانه اش پشت دنیاست.

رنجبرشیرازی با اشاره به تأثیر کتاب و کتابخوانی در پیشرفت کشور، گفت: مقام معظم رهبری (مدظله العالی) می فرماید «هر زمانی که به وضعیت کتاب و کتابخوانی را در جامعه به یاد می آورم، قلبم متأثر می شود؛ چراکه در کشور حداقل ۱۰ برابر میزان موجود باید کتابخوانی رواج پیدا کند». باید از سوی متولیان دولت سیاست گذاری و نظارت در امر کتاب و کتابخوانی و از سوی مردم تولید، تحقیق و پژوهش موردتوجه باشد.

کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور، با اشاره به تفاوت مطالعه خوب و پرمحتوا با کتاب های صرفاً سرگرم کننده، گفت: کتاب سرگرم کننده مانند روزنامه است که دیگر فردا به درد نمی خورد، اما کتاب پرمحتوا همچون هستی نامه، عمرنامه و سعادت نامه است و ارزش بالاتری خواهد داشت.

رنجبرشیرازی، با اشاره به مقایسه سرانه مطالعه در ایران با سایر کشورها خاطرنشان کرد: متأسفانه کشور با سابقه تاریخی عظیم، امروز گرفتار ترک مطالعه شده است. اگر به موزه ها مراجعه کنید، خواهید دید که از هزار سال قبل اصلی ترین آثار تکنولوژی و ابزارهای قلم، خط، کتاب، ورق و اندیشه متعلق به ایرانیان بوده است.

کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور اضافه کرد: وقتی سرانه مطالعه در کشوری بالاتر باشد آن کشور در ابعاد مختلف به رشد می رسد اما اگر سرانه مطالعه پایین باشد رشد علمی، تکنولوژی و فرهنگی نیز پایین خواهد آمد. جامعه جهانی امروز کتاب و سرانه مطالعه را جدی گرفته است. جهان امروز در پرتو تحولات جدید، تکنولوژی های مدرن و روزآمد را به جامعه تقدیم می کند که متکی به مطالعه و رشد سرانه کتاب است، پس اگر کسی از دانش، فن و تکنیک عقب بماند هیچ گاه نمی تواند عقب ماندگی کشور و ملت خود را جبران کند.

منبع