مدیر انتشارات آهنگ قلم گفت: فرهنگ سازی، نخستین گامی است که باید در عرصه حمایتی، به جهت ترویج کتابخوانی و توسعه نشر برداشته شود.

فرخنده فاضل بخششی در گفت وگو با خبرنگار ایسنا- منطقه خراسان، درخصوص توسعه نشر و ترویج کتابخوانی اظهار کرد: بدون ایجاد بستر مناسب فرهنگی، هر اقدامی درواقع نوعی درمان کوتاه مدت است و اکنون ما نیازمندیم نسل جوان که در مرحله رشد است و شخصیت او به طور کامل شکل نگرفته، به اهمیت کتاب پی ببرد و این مستلزم یک کار فرهنگی در سطح کلان، نه در سطح خرد و معمولی است.

وی افزود: علاوه براین، ما نیازمند بستری مناسب برای توزیع کتاب هستیم تا درواقع شرایط را برای نویسندگانی فراهم کند که خوب کار می کنند؛ ولی به جهت عدم دسترسی به برخی رسانه ها، هیچ وقت شناسایی نشده اند که در نتیجه چرخه تولید فرهنگ به این دلیل که آنان نمی توانند خود را بشناسانند، متوقف می شود.

این ناشر ادامه داد: متاسفانه درحال حاضر، شاهد این هستیم که مدیاهایی مانند تلوزیون و روزنامه، به جای این که به سراغ نویسندگان تازه نفس بروند، به تبلیغ کتاب هایی می پردازند که ۱۰۰ الی ۲۰۰ چاپ داشته اند؛ درحالی که این کتاب ها به دلایلی همچون کیفیت، تبلیغات کافی و یا سرمایه گذاری به جایگاه مطلوب خود رسیده و بنابراین باید نگاه ها به سوی افرادی باشد که به واقع می توانند تولید فرهنگ داشته باشند، ولی به دلیل عدم حمایت، نمی توانند کار خود را به درستی انجام دهند.

وی با اشاره به این که چرخه تولید، خصوصا در شهرستان ها درمورد صنعت نشر دچار اشکال است، اضافه کرد: به علاوه، ما نیازمندیم تا در تولید کاغذ به خودکفایی دست پیدا کنیم؛ زیرا کاغذ یک کالای وارداتی است و قیمت آن ارتباط مستقیمی با بازار ارز دارد؛ بنابراین زمانی که قیمت کاغذ ارزان شود، چاپ کتاب نیز ارزان شده، به طور انبوه در دست مردم و در سبدشان جای می گیرد؛ اما متاسفانه درحال حاضر، کتاب به علت قیمت بالا به کالایی لوکس تبدیل شده است.

فاضل بخششی پیرامون فعالیت های انتشارات آهنگ قلم گفت: این انتشارات از ۱۳۷۹ تاسیس شده و تا بحال، نزدیک به ۱۰۰۰ عنوان کتاب منتشر کرده ایم .

وی افزود: چندین دوره ناشر برگزیده خراسان و نیز تنها ناشر شرکت کننده در نمایشگاه اختصاصی ایران در کشور تاجیکستان، برگزیده هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، ناشر برگزیده جشنواره شهرداری با نام لوح و قلم، ناشر برگزیده نشست ادبی لیراو که نشستی تخصصی برای فارسی زبانان است، بوده ایم.

مدیر انتشارات آهنگ قلم اضافه کرد: همچنین افتخار همکاری با خردسرای فردوسی، قطب ریاضی دانشگاه فردوسی، قطب فردوسی شناسی دانشگاه فروسی، بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی و میراث فرهنگی و صنایع دستی را داشته ایم و به طور مشترک کتاب هایی با آن ها منتشر کردیم. به علاوه ۱۰ عنوان کتاب برتر نیز در زمینه های مختلف ازجمله ترجمه، تاریخ، خراسان شناسی، فردوسی شناسی را دارا هستیم و همچنین کتاب «همایش آغاز دومین هزاره سرایش شاهنامه فردوسی» را با همکاری قطب فردوسی شناسی دانشگاه فردوسی و خردسرای فردوسی، منتشر کرده ایم .

فاضل بخششی درمورد میزان رضایت از فعالیت انتشارات آهنگ قلم بیان کرد: تا سال ۹۰ کاملا از فعالیت خود راضی بودیم، پس از آن نوسان شدید بازار ارز ضربه محکمی به بدنه نشر وارد آورد و این اولین اتفاقی بود که موجب کاهش رضایت ما از بازار نشر شد .

وی افزود: نکته دوم، وجود مدیایی برای توزیع مناسب کتاب ها بود، خصوصا این که در شهرستان ها با این مشکل روبه رو هستیم که نمی توانیم کتاب هایمان را توزیع کنیم و از طرفی، به وجود آمدن پدیده ای به نام نشر دیجیتال یا کپی پرینتر که به صورت محدود کتاب ها را چاپ می کند، ضربه هولناکی به بدنه نشر وارد کرد.

این ناشر خاطرنشان کرد: قطعا میزان نشر ما به لحاظ کیفی و کمی در تولید آثار کاهش یافته و در تعدادی مراجعان، به دلیل افزایش نرخ خدمات نشر همچون چاپ خانه ها و نیز میزان قیمت کاغذ تمایل به نشر کاهش یافته، از طرفی بخاطر کاهش تمایل افراد به کتابخوانی، چون در بازار تقاضایی نداریم، عرضه ای هم نخواهیم داشت و فردی که کتاب خود را به امید عرضه منتشر می کند، وقتی تقاضایی نمی بیند، این کار را انجام نمی دهد.

فاضل بخششی با اشاره به موضوع نشر دیجیتال افزود: متاسفانه قضیه کپی پرینتر باعث شده افرادی که کتاب هایشان کیفیت کافی نداشته و نمی توان نام نویسنده و شاعر را بر آن ها گذاشت، به خاطر هزینه های کمی که فرایند نشر دیجیتال و کپی پرینتر دارد، اقدام به نشر کتاب کنند.

وی با بیان این که تیراژ های درج شده در شناسنامه ها کاذب شده است، ادامه داد: بعضا نویسندگانی را دیده ایم که از ما تقاضا کرده اند تا به طور مثال تیراژ کتاب را ۱۰۰۰ عدد درج کنیم و نیز می دانیم کمترین تیراژی که در شناسنامه ها درج می شود ۵۰۰ است، ولی اگر بخواهیم واقع بین باشیم، به جرأت می توان گفت پنجاه درصد تیراژ این کتاب ها بالای ۵۰ نسخه نبوده و ۵۰۰ تیراژ درواقع یک عدد صوری است.

این ناشر درخصوص میزان حمایت از نشر خاطرنشان کرد: متاسفانه تعداد خرید کتاب کاهش یافته و دسترسی به مقدار فروشمان نیز مشکل شده است؛ مثلا کتابی که به وزارت خانه فروخته و تحویل داده شده، هزینه آن یک سال ونیم بعد پرداخته شده است و از آن جا که وزارت خانه نرخ تورم را به هزینه اضافه نمی کند، همان میزان یک سال ونیم قبل را پرداخت می کند، درحالی که با این هزینه ناشر نمی تواند همان کتاب را چاپ کند و درنتیجه در این فروش نیز دچار ضرر شده است.

وی در پاسخ به سوالی پیرامون تفاوت وضعیت نشر در مشهد با سایر نقاط کشور، علی الخصوص تهران بیان کرد: قطعا چنین تفاوتی وجود دارد و مشهد به خاطر طبیعت مذهبی خود، به لحاظ کتاب های مذهبی شهری شکوفا است و ناشران بزرگی نیز در این زمینه دارد، به طوری که می توان گفت یکی از قطب های تولید محتوای فرهنگی- مذهبی به شمار می آید.

این ناشر تصریح کرد: از طرفی در طول سالیان، نویسندگان به این خاطر که مورد بی مهری قرار گرفته و کتاب هایشان توزیع نشده، به تهران کوچ کرده و سراغ ناشر تهرانی رفته اند. به دلیل این که ناشر تهرانی به یک چرخه توزیع دسترسی دارد که مشهد این دسترسی را دارا نیست و این بزرگ ترین تفاوت بازار مشهد با تهران است.

فاضل بخششی اضافه کرد: اگر بخواهیم قیاسی بین ناشران مشهدی و تهرانی داشته باشیم، می بینیم که به طور مثال قیمت یک کتاب در تهران با ۱۰۰ صفحه، کاغذ ۷۰ گرم و جلد شومیز، در مقایسه با مشهد با همین خصوصیات، سه برابر بیشتر روی جلد درج می شود و درواقع یک نوع یکسان سازی قیمت یا فرمول استاندارد که نتوان در آن دست برد، شاید به بازار نشر کمک کند تا از این حالت تک بعدی خارج شود.

وی درمورد روزآمدسازی دیدگاه و محتوای این انتشارات باتوجه به تغییرات جامعه گفت: قصد داریم بر روی پلتفرم های دیجیتال کار کنیم که البته به این دلیل که بستر مناسبی نداریم، مشکلات فراوانی وجود دارد و ما به عنوان یک ناشر، همچنین نویسنده و مؤلف از سویی دیگر، این دلهره را داریم که اگر اثر خود را در فضای مجازی منتشر کنیم، چه کسی از ما حمایت خواهد کرد. بنابراین چنین کاری صددرصد یک ریسک است؛ به این علت که می خواهیم حاصل تفکر نویسنده خود را به دست خواننده اش برسانیم.

این ناشر تصریح کرد: نشر الکترونیک از مواردی است که به علت حذف مسئله فیزیکی بودن کتاب، قیمت آن را کاهش می دهد، ولی درعین حال می بینیم زمانی که دو نسخه از کتاب فروخته می شود، به میزان زیادی از آن نسخه دانلود و دست به دست شده و بنابراین تمایلی از سوی ناشر نسبت به این کار باقی نمی ماند. ضمن این که اگر بخواهیم با تکنولوژی روز همگام باشیم، باید با چنین افرادی به عنوان مجرم و در حد عمل برخورد شود، ولی متاسفانه قانون ها نوشته شده هستند و درعین حال ضمانت اجرایی ندارند.