حجت الاسلام حمید ملاحسنی پژوهشگر و کارشناس فرهنگی و مسئول فرهنگی موسسه هم اندیشی کانون های فرهنگی کاشان است. ایشان که اعتقاد دارند ترویج کتابخوانی در واقع فراهم کردن زمینه ظهور حضرت بقیه الله(عج) است با همتی جهادی فعالیتهای مختلفی در زمینه ترویج کتابخوانی داشته اند و آماده اند که با همه ارگان ها و کسانی که در این زمینه می خواهند فعالیتی داشته باشند همکاری کنند. با ایشان در زمینه کتاب و کتابخوانی گفتگویی داشته ایم که در ادامه می خوانید:

ابتدا کلیتی از دغدغه های خودتان را در زمینه کتاب و کتابخوانی توضیح بدهید و اینکه در کسوت یک روحانی چرا در این زمینه مشغول به فعالیت شده اید.

من قریب هشت سال است که تخصصا در حوزه کتاب و کتابخوانی فعالیت می کنم. در راستای دغدغه ی رهبر انقلاب، پیرامون وضعیت نابسامان کتابخوانی در جامعه ایرانی تصمیم گرفتم به قدر توان برای ترویج کتابخوانی تلاش کنم. فعالیت خودم را در برخی مساجد، پایگاه های بسیج، مدارس و کانون های فرهنگی شروع کردم و به فضل الهی موفقیت های خارق العاده به دست آمد. وقتی نگاهی گذرا به مشکلات فرهنگی و انحرافات اخلاقی در جامعه ی خودمان داشته باشیم و این امور را کمی ریشه یابی کنیم، در می یابیم که عدم آگاهی و فقدان مطالعه در بین نوجوانان و جوانان، یکی از دلائل اساسی این مشکلات و انحرافات است. کسانی که اهل فرهنگ و تفکر هستند، به خوبی درک می کنند که هر چقدر در راستای ترویج کتابخوانی گام بر داریم، قطعا زمینه ظهور حضرت بقیه الله (عج) را بیشتر فراهم کرده ایم.

درباره اهم فعالیت های خودتان و موفقیت های به دست آمده توضیحاتی را ارائه بفرمایید.

مهمترین کار فرهنگی برای بنده در این بازه زمانی، ترویج کتابخوانی در بین کودکان و نوجوانان و جوانان است. انجام این کار در مدارس بنابر دلایلی، آسان تر، کارامدتر و اثر گذارتر است. در مدارسی که موفق شدیم کار کنیم، بهترین موفقیت ها به دست آمد که اسناد آن موجود است.

مشکلات فرهنگی و اخلاقی جامعه ایران را ناشی از چه می دانید؟

بنده وقتی مشکلی اخلاقی در فضای جامعه ام رخ می دهد، در مرحله اول خانواده و در مرحله دوم رسانه و در مرحله سوم نظام آموزش و پرورش را مقصر می دانم. البته پر واضح است مسئولین سیاسی کشور نقش مهمی در فرایند هر کدام از این مراحل دارند.

فکر می کنید پایگاه های دینی و انقلابی در ایران و کاشان به طور اخص مساجد، هیئت ها و پایگاه های بسیج و همچنین چهره های دینی و انقلابی خصوصا روحانیون چقدر رسالت خود را در ترویج کتابخوانی و افزایش آگاهی مردم انجام می دهند؟

بنده از خیلی از دوستان فرهنگی و اهل دغدغه در خواست کردم که در این عرصه ی لازم و واجب کار کنند. اما متاسفانه بسیاری از دوستانی که خود را دلسوز جامعه می دانند و کار فرهنگی می کنند، در تشخیص اولویت های فرهنگی دچار خطا شده اند. هیچ کس بر جایگاه مهم هیئت نمی تواند خدشه ای وارد کند و بنده افتخارم این است که هیئت و هیئتی داری را واقعا دوست دارم. اما بنده یک سوال مطرح می کنم و دوست دارم دوستان فقط بر روی آن کمی فکر کنند. چرا با وجود این همه هیئت در کاشان (که البته از افتخارات کاشان است)، این همه آمار طلاق بالاست؟ یا چرا اینقدر شاهد برخی از انحرافات اخلاقی هستیم؟! باید هیئت ها را حفظ کرد و نیز باید از طریق بالا بردن سطح مطالعه در بین اقشار مختلف جامعه، جهل زدایی کرد. بزرگترین دشمن ما آمریکا و اسرائیل نیست؛ بزرگترین دشمن ما جهل ماست. باید اعتراف کنیم مساجد هم مثل بسیاری از ارگان های دیگر، از کارامدی لازم برخوردار نیست.

چه تعداد کانون فرهنگی در کاشان داریم و فعالیت های آنها را چگونه ارزیابی می کنید؟

حدودا 200 کانون فرهنگی در کاشان داریم. خب سطح این کانونها با یکدیگر فرق می کند. در اکثر کانونها کارهای خوبی انجام می شود اما به هیچ وجه قانع کننده نیست و باید خیلی بیش از اینها کار کرد.

انتظارات از هریک از نهادها در حل مشکلات فرهنگی جامعه و خصوصا ترویج کتابخوانی چیست؟

از نظر بنده که هم با متن جامعه در ارتباطم و هم با برخی از مسئولین فرهنگی و آموزشی، این فاجعه فرهنگی در عرصه کتابخوانی، حاصل غفلت و کم کاری همه ارگان های آموزشی و فرهنگی است. هم حوزه مقصر است و هم دانشگاه، هم اداره ارشاد مقصر است و هم سازمان تبلیغات. اما آنچه کاملا واضح است این است که در همه انحرافات فرهنگی که در یک جامعه رخ می دهد، اولین مقصر نخبگان آن جامعه هستند. همه ارگان ها باید به سمت کتاب و کتابخوانی حرکت کنند. رهبر انقلاب بارها و بارها در سخنرانی هایشان کتابهای ارزشمند را معرفی کرده اند. چرا در هیئتهای ما ابتدای سخنرانی یا در حین سخنرانی کتاب ارزشمندی که از قبل بر روی آن برنامه ریزی شده است معرفی نمی شود. می شود از قبل تعدادی از آن کتاب را در همان هیئت آماده داشت که بعد ازمعرفی توسط سخنران یا مسئولین هیئت، مردم بیایند و آن کتاب ها را بخرند. این کار می تواند برای هیئت ها خروجی اقتصادی و فرهنگی و ....داشته باشد. چرا در مدارس ما، نوعا کتابخانه ها فرسوده و غیر جذاب برای دانش آموز است. چرا در مدارس زنگ کتابخوانی نداریم؟ چرا در رسانه ها بیش از اینها بر روی ترویج کتابخوانی کار نمی شود؟ بنده آمادگی خودم را برای همکاری با تمام ارگانها اعلام می کنم.بدون هیچ چشم داشتی حاضرم برای ترویج کتابخوانی در نهادها و ارگانها همفکری و کمک کنم.

لطف کنید شرحی مبسوط تر از فعالیت های خودتان در مدارس بدهید.

من به فضل الهی موفق شدم که ابتکار عمل هایی در زمینه ی کتاب خواندن ایجاد کنم. مثلا در برخی مدارس صبحگاه کتاب ایجاد کردیم . کتابی را که از قبل بر روی آن برنامه ریزی شده بود در صبحگاه برای بچه ها معرفی کرده و بخش هایی از آن را مطالعه می کردم و بعد اعلام می کردم که هر کدام از بچه ها از کتاب خوششان آمده است، ثبت نام کنند و هزینه کتاب را بدهند و بعد هم کتاب را به دستشان می رساندیم. در صبحگاه یک نفر از بچه ها بخش هایی از یک کتاب جذاب را با لحنی شیوا برای بقیه می خواند و یک کتابخوانی گروهی اتفاق می افتاد. یکی دیگر از ابتکار ها ایجاد یک کتابخانه ی پویا و سیار بود. کتابخانه ای کوچک ایجاد می کردم که تعداد کمی کتاب داشت. ولی کتاب ها همه جذاب و جدید بودند و هفته ای یکبار کتاب ها به یه کلاس منتقل می شد و بچه ها هر کدام از آنها را که می خواستند بر می داشتند و به خانه برده و می خواندند. اگر دوست داشتند به شکل داوطلب در کلاس یا صبحگاه آن کتاب رابه بقیه معرفی کرده و بخشی از آن را می خواندند. طرح ها زیاد هست و قصد ندارم در مورد همه آنها حرف بزنم. بنده در عمل ثابت کردم که میشود با یک عملکرد جهادی، کتاب را بین اقشار مختلف جامعه نشر داد. بدون اینکه به امکانات خاصی نیاز باشد. اینکار فقط همت و دغدغه و برنامه ریزی می خواهد و حاضرم با هر کدام از مسئولین ارگان ها بنشینم و مباحثه و مناظره کنم و در نهایت ثابت کنم که می شود در همه ارگان ها کتابخوانی را بدون صرف هزینه ای سنگین و کمر شکن ترویج داد و پیشرفت فرهنگی داشت. می توانم برای مهد کودک ها تا دانشگاه ها و سرباز خانه و حتی مراکز سالمندان طرح های ابتکاری و کاربردی بدهم. آیا ارگانی یا مجموعه ای هست که بخواهد از این طرح ها ی کاربردی و عملیاتی استفاده کند؟ آیا اصلا در این زمینه دغدغه ای هست؟

در مورد نشست های کتابخوانی هم که شما اقدام به راه اندازی آن کرده اید و در ساربوک و کتابفروشی های دیگر برگزار می شود توضیح بدهید.

یکی از کارهایی که انجام دادیم این بود که جلسه ای را به شکل هفته ای با محوریت کتاب دائر کردیم. در این جلسه دوستانی که علاقمند به کتاب هستند گرد هم جمع می شوند و هر کدام در مورد کتابی که مطالعه کردند صحبت می کنند و آن کتاب را به دوستان معرفی می کنند. خروجی و ثمره جلسه این است که در هر جلسه دوستان کتاب های جدیدی را در موضوعات مختلف به هم معرفی می کنند و نوعا کتاب ها تحلیل می شوند. ما با قحطی این سبک جلسات در کاشان مواجهیم! من از مسئولین فرهنگی این جامعه سوال میکنم که چرا اینگونه است؟!

نویسنده: محبوبه قدیریان

منبع: کاشان آنلاین