نویسنده کتاب دختر شینا گفت: نویسنده نمی تواند به هنر و قلمش به عنوان یک شغل نگاه کند، چون به هیچ وجه نمی توان از راه نویسندگی به زندگی ادامه داد.

گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری میزان، بهناز ضرابی زاده یکی از موفق تری نویسندگان در حوزه دفاع مقدس است که به تازگی برای چهره سال هنر انقلاب اسلامی نیز نامزد شده بود. وی این روزها در سکوت کامل خبری به انجام مطالعاتی برای نوشتن کتاب بعدی اش با موضع زنان خرمشهر می پردازد.

ضرابی‎زاده برگزیده بیش از ۳۰ جشنواره داستان‎نویسی سراسری از جمله کسب مقام اول در نخستین جایزه داستان ویژه مخاطبان کودک و نوجوان با موضوع امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، تقدیر شده در چهارمین و ششمین جایزه ادبی اصفهان، کسب مقام‎ های برگزیده در هشتمین، نهمین و دهمین جشنواره مجمع خبرنگاران و نویسندگان دفاع مقدس را در کارنامه خود دارد.

کتاب "گلستان یازدهم" که خاطرات زهرا پناهی روا، همسر سردار شهید علی چیت سازیان را روایت می کند اثر ارزشمند این نویسنده است و همین کتاب نام او را در بین چهره سال هنر انقلاب قرار داد.

در بخشی از کتاب مورد تقدیر مقام معظم رهبری یعنی "گلستان یازدهم" آمده است: "یک لحظه چشمم افتاد توی آینه. علی آقا داشت نگاهم می کرد. خجالت کشیدم. زود نگاهم را دزدیدم و سرم را پایین انداختم. این اولین باری بود که علی آقا درست و حسابی مرا می دید». این جملات، روایت نخستین لحظه های زندگی مشترک زهرا پناهی روا و علی چیت سازیان است. دختر هفده ساله ای که در آغاز جوانی است و هیچ گاه تصور نمی کند که سال ها بعد روایت زندگی چند ماهه اش با فرمانده ی اطلاعات و عملیات لشگر انصارالحسین(ع) تبدیل به کتابی جذاب و خواندنی به نام «گلستان یازدهم» شود."

در همین راستا خبرنگار گروه فرهنگی میزان با نویسنده کتاب ها فاخر دختر ینا و گلستان یازدهم به گفت و گو نشست که دا ادامه می خوانید:

ضرابی زاده در گفت وگو با خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری میزان، درخصوص نگارش تازه ترین اثر خود گفت: حدوداً دو سال گذشته را مشغول مطالعه و تحقیق روی خاطرات یکی از زنان خرمشهری بوده ام که اتفاقاً وی هم در تب و تاب انقلاب بوده و هم جنگ را از نزیک لمس کرده است.

وی در همین راستا ادامه داد: این بانوی بزرگوار همسر شهید است و یکی از فرزندانشان هم نیز شهید شده است. خاطرات وی خیلی عمیق و پر از احساس بوده و کار روی این کتاب بسیار سنگین، نیازمند تحقیق و زمان بر است و به احتمال فراوان برای سال آینده آماده خواهد شد.

این نویسنده انقلابی دلیل توقف تحقیقات در خصوص این کتاب را اینگونه تشریح کرد: در حال حاضر کمی از فضای نوشتن دور شده و تا نوشتن این کتاب کمی استراحت می کنم. فعلاً تصمیم گرفته ام تا کمی صبر کنم و برای نگارش اثری متفاوت با آثار قبلی پخته تر شوم. بعضی وقت ها این سکوت برای نویسنده اتفاق می افتد و کاملاً درونی بوده و البته به نظر من طبیعی است.

نویسنده دختر شینا با گلایه از وضعیت تبلیغ و رسانه ای شدن آثار مکتوب تاکید کرد: من احساس می کنم رسانه ها و مسئولین چندان توجهی به فضای کتاب و انتشار آثار ندارند و اگر اثری هم چاپ شود برای آشنایی مخاطب با آن اثر هیچ تلاشی نمی شود. به عنوان مثال خود من که در حوزه کتاب فعال هستم در ماه های اخیر اخبار بسیار کمی در حوزه کتاب به دستم رسیده و انگار فضای کتاب و نشر در ایران به سکوت فرو رفته است. این سکوت و انزوا در این ماه های سال به هیچ عنوان اتفاق خوبی نیست.

این نویسنده انقلابی کشور با تاکید بر توجه به فرهنگ سازی کتابخوانی در میان کودکان افزود: متوجه نمی شوم که چرا در فصل تابستان که ایام تعطیلات کودکان و نوجوانان است به جای تمرکز ویژه در تبلیغ و اشاعه فرهنگ کتابخوانی در میان فرزندانمان همه چیز کاملاً تعطیل شده و هیچ حرکت منسجمی از سوی ناشران صورت نمی گیرد، ولی به محض باز شدن دانشگاه ها و مدارس فعالیتشان آغاز می شود. این اتفاق کاملاً برعکس شده و انگار هیچ فکری برای اوقات فراغت تابستانی کودکان و نوجوانان کشور نشده است.

وی کار مثبت فرهنگی را ملزم به نتیجه مثبت خواند و اضافه کرد: ما باید بدانیم که علاوه بر کار فرهنگی باید به نتیجه آن کار دقت کنیم که آیا این کار که البته هزینه بر هم هست به نتیجه مناسبی که مد نظر ماست ختم خواهد شد یا نه. من در طی این سال های فعالیتم در عرصه کتاب متوجه شدم که نیمه اول سال همه چیز در بخش کتاب دچار خمودگی و خلاء می شود و تمامی برنامه های مربوط به کتابخوانی بی نتیجه می ماند. در فصل تابستان می توان هزار کار و برنامه خوب برای آشنایی فرزندانمان با کتاب و کتابخوانی داشته باشیم و من واقعاً متوجه نمی شوم که حتی مدارس هم به این زمان طلایی بی اعتنایی می کنند. به عنوان یک نویسنده احساس می کنم در حال حاضر بستر های خوبی در پارک ها و مناطق گردشگری شهر ها وجود دارد، اما متاسفانه هیچ اقدامی صورت نمی گیرد. به فرض مثال در ایام گردشگری آشنایی مردم با کتب بومی هر منطقه می تواند هم به گردشگری و هم به آشنایی مردم با فرهنگ آن منطقه کمک شایانی کند.

نویسنده کتاب گلستان یازدهم دلیل کم اعتنایی به عرصه کتاب در نیمه اول سال را اینگونه تشریح کرد: همیشه همین طور بوده است که بعد از شروع سال جدید همه چیز دچار کما می شود و خیلی ها انگار در بخش کتاب کشور در خواب هستند. یعنی همه چیز در ادارات به ماه های آخر سال ختم می شود و در آن ماه ها همه به یاد کتاب و کتابخوانی می افتند. خدا نکند ما کارمان را برای گزارش دهی در شش ماهه دوم سال انجام دهیم تا در آن ماه ها برای تهیه این گزارش بودجه را خرج کرده و خود را فعال عرصه فرهنگ قلمداد کنیم .

وی با گلایه از وضعیت پوشش اوقات فراغت مردم توسط نهادهای فرهنگی ادامه داد: این روز ها اینقدر که به پر کردن وقت مردم با تفریحات بیهوده پرداخته می شود به تفکر و دانش آن ها هیچ توجهی نمی شود. متاسفانه برنامه ها و اتفاقات همه و همه سطحی شده و هر چیز به سمت دوری از تفکر پیش می رود. رسانه ها می توانند ذائقه مردم را بالا برده و آنها را برای گذران مثبت و مثمر ثمر اوقات فراغت تهیج کنند ولی باز هم باید بگویم که در این بخش هم هیچ کاری صورت نگرفته است.

نویسنده دفاع مقدس ایران سرانه مطالعه کشور را ناامید کننده خواند و تشریح کرد: رهبر معظم انقلاب به عنوان فردی دانشمند و کتابخوان همواره دغدغه کتاب خواندن دارند و همیشه به کتاب خوانی تاکید ویژه کرده اند. از نظر من تک تک ما خیلی برای رسیدن به این هدف تلاش نمی کنیم و اگر تلاشی می کنیم بسیار مقطعی است و بعد از یک تب معرفی و تقدیر از کتاب همه چیز فروکش می کند.

وی در همین راستا ادامه داد: فرهنگ کتابخوانی را نمی توان مثل مسکن و کوتاه مدت تزریق کرد. ما باید سعی کنیم در دراز مدت به اینجا برسیم که کتابخوانی در راس امور قرار گرفته شود. وقتی این اتفاق می افتد که تمامی ادارات و نهاد ها و ارگان ها بخشی از فعالیت خود را در حیطه کتابخوانی بگذارند و کارکنان خود را به کتاب خواندن علاقه مند کنند.

ضرابی زاده تمام نهادها را مسئول فرهنگسازی دانست و اشاره کرد: مگر در این کشور چند نهاد فرهنگی داریم که همه وظیفه فرهنگ سازی را بر دوش آن ها بگذاریم؟ مساله کتابخوانی باید در میان تمامی ارگان ها تقسیم شود. مثلاً چه اشکالی دارد اداره ای مثل اداره برق در فعالیت های خود کتابخوانی را تعریف کند.

وی ادامه داد: مثل هر خانواده که پدر و مادر نیاز های خانواده را با تفکر بر تمامی جوانب تامین می کنند ادارات هم باید علاوه بر مسائل رفاهی کارکنان خود به مسائل فرهنگی آن ها نیز بیاندیشد. اگر این اتفاق بایفتاد می توان به آینده سطح کتابخوانی امیدوار شد زیرا امروزه نیاز به کتاب خوانی در عموم مردم به شدت حس می شود.

نویسنده "دختر شینا" در ادامه همین مطلب افزود: مدیرکل یک اداره باید به دانش افزایی کارکنان خود آگاه باشد، چون این اتفاق باعث رقابت بسیار مثبت بین ادارات می شود و افراد خود را همه گونه ارتقا می بخشند. نهادی نیاز است تا در مورد سرانه مطالعه به ادارات امتیاز داده و بعد از آن ادارات برتر را با جایزه و تشویق به ادامه این کار تهیج کند. این دغدغه کتابخوانی باید در همه نهاد ها فراگیر شود.

وی وظیفه نویسنده در برابر تهاجم فرهنگی را اینگونه توصیف کرد: نویسنده کارش همواره مشخص است. نویسنده متعهد در حقیقت مثل پزشک است که بیماری های یک جامعه را دیده و بعد از مشاهده آن ها را به شکلی ادبی مطرح می کند. بعد از آن مشکل شناسایی شده به متخصص خودش واگذار خواهد شد تا درمان آن اعمال شود. متخصصین مورد اشاره مثل جامعه شناسان و روانشناسان باید بر همین اساس مشکلات جامعه را رفع کنند. کار نویسنده همین است که مشکلات را نشان داده و نشانه گذاری کند تا توسط اهلش حل شود.

نویسنده نامزد جایزه چهره سال انقلاب وضعیت معیشت نویسندگان را نامناسب خواند و اضافه کرد: من خوشبختانه با نشر های خصوصی کار نکردم و خیلی هم نمی دانم چه اتفاقاتی در آن ها می افتد، اما می دانم حق تالیف در بخش خصوصی و دولتی اصلاً خوب نیست. شاید در بخش دولتی اوضاع بهتر باشد، اما در هر صورت نویسنده نمی تواند به هنر و قلمش به عنوان یک شغل نگاه کند، چون به هیچ وجه نمی توان از راه نویسندگی به زندگی ادامه داد.

وی وظیفه نویسنده در تغییر ذائقه مخاطب را بسیار بالا دانست و ادامه داد: ذائقه مخاطبانمان توسط برخی آثار گاهی به سمت و سویی نادرست می رود. قطعاً نویسندگان با نوشتن آثار درخشان و قابل تاثیر بر مخاطب امروز راه درست را به مخاطب ارائه خواهند دهند. این نویسنده برجسته کشورمان ادامه داد: مطمئنم اگر یک نویسنده ایرانی با آن نگاه بومی خودش در مورد مسائل و مشکلات کشور خودش بنویسد، قطعاً ارتباط بسیار خوبی با مخاطب برقرار کرده و مغز نوشته اش درک خواهد شد اما همین نویسنده به هیچ عنوان خارج از کشور که جغرافیا و فرهنگی متفاوت دارد نمی تواند آن رابطه مورد نظرش را با مخاطب برقرار کند.

ضرابی زاده حضور نویسندگان ایرانی در خارج از مرزها را یک نوع صادرات فرهنگی توصیف کرد و افزود: فکر می کنم بسیاری از نویسندگان به این توانایی رسیده اند که با ارتباط خوب با مخاطب، اندیشه های خود را به اشتراک بگذارند و اندیشه ها را طوری مطرح کنند که خواننده قبول کند. باید نویسنده های این چنینی که در کار خود متعهد و معتقد هستند را برای رسالت فرامرزی تربیت کنیم.

وی با اشاره به وجود کتب بدون مجوز در سطح خیابان انقلاب افزود: ما نمی توانیم بی خرج مادی کار فرهنگی کنیم. قطعاً برای کار فرهنگی باید هزینه کرد و دوره رایگان کار کردن در عرصه فرهنگ به پایان رسیده است. در حال حاضر مسائل مادی در راس مشکلات مردم است و متاسفانه قیمت بالای کتاب مردم را از کتاب فروشی ها دوره کرده و آنها را به سمت کتاب های افست و ارزان کنار خیابانی سوق داده است و این عاقبتی به جز تاثیر مستقیم تهاجم فرهنگی ندارد.

این نویسنده برتر سال 95 نظارت درست مسئولین را خواستار شده و تصریح کرد: به نظر من مسئولین و نهاد ها باید نظارت بهتر و بیشتری را به کتاب های غیر قانونی انجام دهند. در این مورد هیچ کاری از نویسندگان بر نمی آید و تنها اتفاقی است که صد در صد باید از سوی مسئولین بررسی و بازرسی شود.

وی انقلاب اسلامی را نقطه اوج تاریخ ملت ایران دانست و اشاره کرد: من فکر می کنم هر کشوری به تاریخ و فرهنگ خود مفتخر است و ما هم در تاریخ خود اتفاقات بسیار تاثیرگذار و غرورآفرینی را داریم که می شود بهتر از گذشته به آنها پرداخت. اولین و بزرگترین واقعه تاریخی ایران را باید پیروزی مردم بر حکومتی طاغوتی و ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی دانست. این اتفاق بسیار بزرگی است زیرا تمامی آحاد جامعه در آن نقش عمده ای داشته و همه آن را به خوبی لمس کرده اند. بچه های امروز شاید بزرگی این اتفاق را به خوبی درک نکرده اند و ما وظیفه داریم آن ها را از عظمت انقلاب و تاریخچه پیدایش و وقوع این افتخار بزرگ آشنا کنیم.

ضرابی زاده دومین واقعه تاریخی شگرف ایران را دوران دفاع مقدس خواند و اذعان کرد: بعد از انقلاب اسلامی و وقتی مردم به فکر سامان دهی کشور بودند اتفاقی ناخوشایند یعنی جنگ تحمیلی شکل گرفت که بعدها و با آغاز دفاع مقدس به نطقه ای درخشان در تاریخ مردم ایران مبدل شد. جنگ تحمیلی همه چیز را به هم ریخت و کافی بود مردم توان دفاع نداشته باشند تا همه چیز را از دست بدهند اما مردم علاوه بر اینکه توانستند انقلاب خود را حفظ کنند، دولت را تعیین کرده و با دفاع جانانه خود درس درستی به کشورهای متجاوز دادند.

وی در همین راستا افزود: یکی از بزرگترین اتفاقات تاریخی ایران بدون شک هشت سال دفاع مقدس و بعد از آن مقابله و دفاع در برابر تحریم های ناعادلانه بود. من فکر می کنم هنوز به خوبی به مقاومت در برابر تحریم ها به پرداخته نشده است. این ها سوژه هایی هستند که می توان بسیار در مورد آنها نوشت. باید درباره مقاومت مردم ایران در برابر تحریم ها بیش از اینها نوشت و منتشر کرد تا همه با این حرکت عظیم آشنا شوند. دین و مذهب مردم ایران سردمدار تمامی این اتفاقات بزرگ تاریخی بوده است. مردم همواره به اسلام خود می بالند و برای دینشان جان فشانی می کنند و به همین دلیل به نظرم باید به تمامی این اتفاقات بهتر و بیشتر پرداخته شود.

نویسنده انقلابی کشورمان نوآوری در عرصه ادبیات دفاع مقدس را کارساز دانست و افزود: ما در صنعت کتاب و سینما به نوآوری نیاز داریم و ملزم هستیم تا کلیشه ها را کاملاً کنار گذاشته و به خلق اتفاقات نوین فکر کنیم. این راهی است تا مخاطبان تولیدات ادبی را در این دوران پس نزنند. در سال های اخیر اتفاقات بسیار خوبی در حوزه کتاب اتفاق افتاد. ما در عرصه کتاب از سمت اتفاقات کلی دفاع مقدس به سوی مردم عادی آمدیم و جنگ را از زبان زنان و مردان ساده و عادی بیان کردیم.این اتفاق برای مردم قابل لمس بود و استقبال گسترده در قبال آثار خاطره نگاری جنگ صورت گرفت.

وی در ادامه همین مطلب تاکید کرد: خاطره نگاری از سوی مردمان عادی جامعه که در دفاع مقدس به صورت غیر مستقیم سهیم بودند داستانی تازه برای علاقه مندان به تاریخ انقلاب اسلامی است چون این دسته آثار عاری از کلیشه و شعار بوده و عین واقعیت آن دوران را روایت می کند. مردم در قبال این آثار می دانند که کتاب ها کاملاً صادقانه و بدون مبالغه نوشته شده و به همین خاطر خودشان را جای شخصیت ها گذاشته و همذات پنداری می کنند.

ضرابی زاده با اشاره به تحقیقات گسترده در خصوص نگارش جدیدترین اثرش خاطرنشان کرد: انتشار خاطره نگاری مردم روزهای دفاع مقدس را باید تبریک گفت و امیدوارم مداومت این اتفاق شیرین ادامه پیدا کند و البته به امید خدا به کلیشه کشیده نشود. خود من هم برای جلوگیری از کلیشه فعلاً در حال مطالعه هستم تا برای کتاب بعدی ام با سلاح علم پیش بروم.